Praca to ważny element życia. Stanowi nie tylko źródło dochodów, ale często jest obszarem samorealizacji. Nawet jeśli jest życiową pasją i źródłem satysfakcji, trzeba pamiętać o zachowaniu odpowiedniego balansu między życiem zawodowym a prywatnym. Jedną z przyczyn jego zachwiania coraz częściej staje się pracoholizm – to problem w skali globalnej. Czym dokładnie jest i jak się objawia? Jak leczyć pracoholizm?
Czym jest pracoholizm?
Pracoholizm to termin stworzony w 1968 roku przez Wayne’a Oates’a. Jego brzmienie nieprzypadkowo przypomina słowo alkoholizm: tak jak alkoholik uzależniony jest od alkoholu, tak pracoholik nie zna umiaru, jeśli chodzi o pracę.
Podstawowym kryterium pracoholizmu jest zaburzenie równowagi między pracą a innymi sferami życia. Praca staje się priorytetem i powoduje zaniedbanie zdrowia, relacji międzyludzkich, hobby. Pracoholik odczuwa wewnętrzny przymus pracy. Jest od niej uzależniony – może czuć się przemęczony fizycznie i psychicznie czy może nie odczuwać satysfakcji z wykonywanych zadań, ale nie potrafi wyjść ze spirali pracoholizmu. Pracoholizm to rodzaj zaburzenia psychicznego, które pod żadnym pozorem nie powinno być bagatelizowane. Nieleczone, może prowadzić do choroby – nie tylko depresji, ale też chorób serca czy cukrzycy.
Objawy pracoholizmu – kiedy praca staje się uzależnieniem?
Jak rozpoznać pracoholizm? Nie każdy, kto kocha swoją pracę i poświęca jej sporo czasu, spełnia kryteria zaburzenia psychicznego. Pracoholik to nie tyle entuzjasta i osoba zaangażowana w życie zawodowe, co ktoś, kto nie potrafi zachować balansu i w konsekwencji cierpi.
Pierwsze objawy pracoholizmu to ciągle myślenie o pracy, brak czasu na inne aktywności, pogorszenie relacji z najbliższymi. Mogą pojawić się także zmęczenie i bóle głowy. W kolejnej fazie nasilają się problemy z koncentracją, pojawiają się zaburzenia snu, obniżony nastrój, stany lękowe albo depresja. Przepracowanie może nawet skutkować chorobą wrzodową czy zawałem serca. Z powodu pracoholizmu cierpi także życie społeczne – pojawiają się kłopoty rodzinne, czasami nawet groźby rozwodu.
Jak leczyć pracoholizm?
Diagnozą pracoholizmu zajmują się psycholodzy i psychiatrzy. To poważne zaburzenie, które wymaga leczenia. Obserwując objawy u siebie albo bliskiej osoby, należy poszukać pomocy u specjalisty.
Leczenie pracoholizmu to przede wszystkim współpraca z psychologiem. Ważna jest psychoedukacja i zmiana nawyków, znalezienie balansu między życiem zawodowym a prywatnym. Czasem, jeśli wystąpiły depresja lub zaburzenia lękowe, pomocna może się okazać farmakoterapia – wtedy warto skonsultować się z psychiatrą. Jeśli chory nabawił się problemów z z sercem czy żołądkiem, niezbędna jest konsultacja u lekarza internisty, który pokieruje na dalsze leczenie.
